Konuşma ve Dil Bozuklukları

Konuşma ve dil sorunları, çocuğunuzun başkalarını anlamasını ve onlarla konuşmasını veya konuşma seslerini çıkarmasını zorlaştırabilir. Bu sorunlar yaygındır ve her 12 çocuk ve gençten birini etkilemektedir.

Bu bozukluklara sahip çocuklar genellikle okuma ve yazmayı öğrendiklerinde veya sosyal olmaya ve arkadaş edinmeye çalıştıklarında sorun yaşarlar. Ancak tedaviye özellikle erken başlanırsa, çoğu çocuğun iyileşmesi sağlanır.

Yetişkinler de bu bozukluklara sahip olabilir. Çocuklukta başlamış olabilir ya da beyin yaralanmaları, felç, kanser ve bunama gibi diğer sorunlar nedeniyle bunlara sahip olabilirler.

Konuşma Bozuklukları

Konuşma bozukluğu, bir kişinin başkalarıyla iletişim kurmak için gereken konuşma seslerini yaratmada veya oluşturmada sorun yaşadığı bir durumdur. Bu durum çocuğun konuşmasının anlaşılmasını zorlaştırabilir.

Konuşma Bozukluğu Belirtileri

Konuşurken güçlük çekilmesi
Konuşmanın kolayca anlaşılamaması
Sesin şiddetinin ayarlanamaması ve özellikle kısık sesle konuşulması
Tekdüze bir konuşma stili kullanılması
Karşısındaki bireyi rahatsız edecek ölçüde sesler üretilmesi
Cümle kurmada güçlük çekilmesi
Kelime haznesinin dar olması
Ses veya hecelerin yutarak konuşulması
Anlaşılamayacak ölçüde hızlı konuşulması
İşaretlerle iletişim kurmaya çalışılması
Sözcüklerin ağızda gevelenmesi

Konuşma Bozukluğu Türleri

Üç ana türü vardır:

Artikülasyon

Çocuğunuzun kelimeleri telaffuz etmesi zordur. Sesleri çıkarabilir veya yanlış sesleri kullanabilir. Anatomik -fizyolojik bozukluklar, nörolojik bozukluklar ve işitme engeli gibi sorunlardan dolayı ortaya çıkabilir. R, S, Ş harflerinin bulunduğu kelimelerin telaffuzunda hatalar yapabilir. (kedi- tedi, arı- ayı, sen- ten gibi). Çoğu çocuk 2 yaşına kadar bu seslerde ustalaşabilir.

Kekemelik

Çocuğunuzun kelime ve cümlelerinin akıcılığı ile ilgili sorunları olabilir. Kekemelik bir akıcılık bozukluğudur. Çocuğunuz kelimeleri, kelimelerin bazı bölümlerini tekrarlar veya garip duraklamalar kullanır. Çocuklar 3 yaşına yaklaştıkça yaygınlaşır. Bu, bir çocuğun konuşabildiğinden daha hızlı düşündüğü zamandır. Eğer 6 aydan uzun sürerse ya da çocuğunuz 3,5 yaşından büyükse yardım alınması önerilir.

Ses Bozukluğu

Çocuğunuz çok yüksek sesle, çok alçak sesle konuşuyorsa ya da sık sık sesi kısılıyorsa, ses bozukluğu yaşıyor olabilir. Çocuğunuz yüksek sesle ve çok fazla güç kullanarak konuşuyorsa bu durum ortaya çıkabilir. Bir başka neden de ses tellerinde nodül veya polip adı verilen küçük büyümelerdir.

Dil Bozuklukları

Çocuğunuz arkadaşlarından daha az kelime ve daha basit cümleler mi kullanıyor? Bu sorunlar bir dil bozukluğunun belirtileri olabilir. Bu bozukluğa sahip çocuklar için doğru kelimeleri bulmak veya tam cümlelerle konuşmak zordur. Başkalarının söylediklerini anlamlandırmak onlar için zor olabilir. Çocuğunuz aşağıdaki durumlarda bu bozukluğa sahip olabilir:

7. aya kadar babıldamıyorsa
17. ayda sadece birkaç kelimenin olması
2 yaşındayken iki kelimeyi bir araya getirememesi
2-3 yaş arasında diğer çocuklarla oynarken ve konuşurken sorun yaşaması

Başlıca iki tür dil bozukluğu vardır. Bir çocuğun her ikisine de sahip olması mümkündür.

Alıcı Dil Bozukluğu

Bu, çocuğunuzun konuşmayı anlamakta zorlandığı durumdur. Şunları yapmakta zorlanabilirler:

Yönergeleri takip etmefr
Soruları cevaplamada
Sorulduğunda nesneleri göstermede

İfade Edici Dil Bozukluğu

Çocuğunuz kendini ifade etmek için doğru kelimeleri bulmakta zorlanıyorsa, bu tür bir dil bozukluğuna sahip olabilir. İfade bozukluğu olan çocuklar şunları yapmakta zorlanabilirler:

Soru sormada
Kelimeleri cümleler halinde dizmede
Bir konuşma başlatıp ve devam ettirmede

Dil bozukluklarının nedenini tespit etmek her zaman mümkün değildir. Bu tür bozuklukların fiziksel nedenleri arasında kafa travmaları, hastalıklar veya kulak enfeksiyonları sayılabilir. Bunlar bazen edinilmiş dil bozuklukları olarak adlandırılır.

Dil bozukluğu riskini artıran diğer faktörler şunlardır:

Ailede dil sorunları geçmişi
Erken doğmuş olmak
Otizm
Down Sendromu
Kötü beslenme

Konuşma ve Dil Bozuklukları Teşhis ve Tedavisi

Çocuk Psikiyatristi, çocuğa Konuşma ve Dil Bozukluğu teşhisini koyarsa onu bir Dil ve Konuşma Terapistine yönlendirir. Dil ve konuşma terapisti çocuğunuzun şunları yapıp yapamadığını anlamaya çalışır:

Yönergeleri takip edebiliyor mu
Bilinen nesneleri adlandırabiliyor mu
Oyuncaklarla nasıl oynanacağını biliyor mu
Kitapları doğru şekilde tutabiliyor mu

Dil ve Konuşma Terapisti ilk olarak çocuğunuzun işitme duyusunu kontrol edecektir. Eğer sorun yoksa, Dil ve Konuşma Terapisti ne tür bir bozukluk olabileceğini, bunun kısa süreli bir sorun mu yoksa tedavi gerektiren bir sorun mu olduğunu ve hangi tedavi planının önerileceğini bulmak için testler yapacaktır.

Konuşma ve Dil Bozuklukları Konunda Çocuğunuza Nasıl Yardım Edebilirsiniz?

Çocuklar kendi hızlarında öğrenir ve büyürler. Ne kadar küçüklerse, hata yapma olasılıkları da o kadar yüksektir. Bu yüzden çocuk gelişiminin kilometre taşlarını öğrenmek gerekmektedir.. Çocuğunuzun belirli bir yaşta hangi becerilerde ustalaşması gerektiğini bilmeniz gerekmektedir..

Çocuğunuzun konuşma ve dil becerilerine yardımcı olmak için:

Yeni doğmuş olsa bile çocuğunuzla konuşun.
Nesneleri işaret edin ve onlara isim verin.
Çocuğunuz hazır olduğunda ona sorular sorun.
Söylediklerine yanıt verin, ancak hatalarını düzeltmeyin.
Çocuğunuza günde en az 15 dakika kitap okuyun.
Çocuğunuzda bu bozukluklardan biri varsa, bunun geçeceğini düşünmeyin. Ancak tedavi çoğu çocuğun iyileşmesine yardımcı olur. Ne kadar erken alırlarsa, sonuçlar o kadar iyi olur.

KAYNAK: webmd.com, npistanbul.com